• Ik denk dat we allemaal weten wat VDAB doet, jij bent centrale coördinator van #SamenSterkvoorOekraïne, kan je dat nader toelichten?

#SamenSterkvoorOekraïne is een belangrijk initiatief dat we hebben gelanceerd bij VDAB om de vluchtelingen uit Oekraïne te ondersteunen in hun integratie op de Belgische arbeidsmarkt. Door de plotselinge toestroom van Oekraïense vluchtelingen moesten we snel schakelen om passende begeleiding en ondersteuning te bieden. We hebben bijvoorbeeld Oekraïense en Russischtalige bemiddelaars ingezet die de taalbarrière kunnen overbruggen. Daarnaast hebben we cruciale informatie vertaald naar het Oekraïens en Russisch, zodat deze vluchtelingen meteen toegang hebben tot de benodigde middelen en diensten. Dit helpt hen om sneller deel te nemen aan de arbeidsmarkt en zich veiliger en meer welkom te voelen in hun nieuwe omgeving.

• Wat is de visie van VDAB rond taal, en hoe flexibel zijn jullie kunnen omspringen met de gebruikte taal in jullie dienstverlening?

Taal is een competentie, geen drempel. We streven ernaar om alle dienstverlening (van bemiddeling tot opleidingen) zo toegankelijk als mogelijk te maken voor nieuwkomers. Zeker als men in gedachte neemt dat deze groep van anderstaligen nog steeds groeiende is. Bij VDAB is deze de afgelopen jaren van 10% naar 30% van de totale groep klanten gegroeid. 

Flexibel met taal omgaan is van immens belang. We hebben dan ook zeer hard gevochten voor een uitzondering door het VTC op de taalwetgeving en die ook verkregen mits aan 4 voorwaarden is voldaan:

Zowel voor schriftelijke als mondelinge communicatie:

1. De dienst maakt geen systematisch gebruik van de vreemde taal, maar slechts uitzonderlijk of als overgangsmaatregel.
2. Het gebruik van de vreemde taal dient een bijzonder doel, zoals het informeren van bepaalde doelgroepen over het bestaan van een bepaalde dienstverlening.
3. Specifiek bijkomend voor schriftelijke communicatie:
4. De anderstalige boodschap is ook in het Nederlands geschreven en is slechts een vertaling van de Nederlandse tekst (er wordt dus niet meer of andere informatie gegeven in de vreemde taal dan in het Nederlands). Bovendien wordt op het document vermeld dat de anderstalige tekst een vertaling is.
5. De anderstalige tekst is bestemd voor een bijzonder doelpubliek. Het gebruik van vreemde talen mag wel geen systematische meertaligheid betekenen.

• Ik denk dat #SamenSterkvoorWerk aangeeft dat het echt gaat over samen aan de slaggaan, heb je voorbeelden waar jullie nu concreet mee bezig zijn?

Alleen kunnen we het niet. We moeten #SamenSterkvoorWerk zijn, met partners zoals TRAVI, VVSG en anderen. Maar ook met jullie als privé bemiddelingsorganisaties (interim) dienen we samen te werken en bijvoorbeeld de werkgevers blijven sensibiliseren als het aankomt op: geef nieuwkomers een kans. Kijk verder dan taal of diploma en kijk naar de match tussen competenties die jij zoekt en de competenties die de werkzoekende nu of binnenkort te bieden heeft. 

De voorbeelden van nu zijn:

1. Schriftelijke communicatie in het UKR/RUS
2. Website waarbij een deel ook standaard vertaald is naar UKR/RUS
3. UKR-bemiddelaars die naast Nederlands ook ofwel Oekraïens, Russisch of beide machtig zijn om geen taaldrempel te hebben + onmiddellijk vertrouwen te creëren. 
4. Code 95: als we merken dat bij een knelpuntberoep de taaldrempel hoger ligt bij een eventuele opleiding richting een job in vergelijking met de job zelf, dan gaan we ervoor bv door een tolk in te zetten.
5. Samen met TRAVI en uitzendkantoren bv aantal trajecten bij werkgevers gestart waarbij er in groepen werd gewerkt, bv groepen UKR. 

• Jullie hebben ook een draaiboek gemaakt rond Ukraine, kan je ons vertellen waarom en wat het exact is?

Ons draaiboek rond Oekraïne is ontwikkeld om de ervaringen en lessen die we hebben opgedaan tijdens de ondersteuning van Oekraïense vluchtelingen vast te leggen. Dit document bevat gedetailleerde strategieën en best practices die ons helpen om enerzijds snel en effectief te reageren op toekomstige crisissen, anderzijds om deze lessen te kunne integreren in de dagelijkse reguliere dienstverlening waar relevant. Het draaiboek omvat onder andere onze aanpak voor taalondersteuning, het inzetten van meertalige bemiddelaars, en het vertalen van cruciale informatie. Het doel is om deze kennis te integreren in onze bredere, reguliere werking en dat we voorbereid zijn op eventuele toekomstige noodsituaties. 

• Wat zijn jullie toekomstplannen als het gaat over taalvereisten en de flexibiliteit daarrond?

We blijven verdergaan rond taalvereisten en flexibiliteit daarrond. We zijn momenteel project aan het opstarten rond vertaaltechnologie. Wat kan AI (of anders tools) ons bieden om zaken uit onze dienstverlening automatisch te vertalen of taaltoegankelijker te maken.